BENJAMIN J. CAYETANO, KANDIDATO A PARA MAYOR ITI HONOLULU, HAWAII

POLITIKA ITI HAWAII 2012


Dati a Gobernador Iti Hawaii, Kandidato a Para Mayor iti Honolulu

Amado I. Yoro

Itoy a kasapa iti apagtapog pay la iti tawen 2012, kas iti pulso ken karasakas tit ay-ak ti politika, agpadlawen dagiti kadaraan nga agkandidato para kadagiti masnop a puesto iti man siudad ken estado.

Kinapudnona, eleksion nasional ita a tawen iti America. Agpabotos dagiti kandidato para presidente ken bise. Ita a sursuratenmi daytoy, Enero 30, 2012, kapangel ti kampania dagiti kandidato a republikano a papili a presidente a sumango ken ni agdama [ken adda labitna a mailayon] a presidente Barack Obama.
Ti adatna, wenno imasna, agpipinnadakesen dagitoy a republikano maigapu iti buis, kuarta, liderato wenno etiko.

Hawaii Pinoy Power ?

Adda Pinoy power iti Hawaii. Napaneknekanen uray pay kadagiti napalabas a dekada kas nangrugi idi 1954 a pannakabotos ti umuna a Filipino, Ilokano a tubo ti Salindig, Vigan, Ilocos Sur, Peter A. Aduja, abogado iti teritoria ti Hawaii.

Nangrugin kadayta a tawen a limtaw dagiti aspirante kadagiti nadumaduma a pagsaadan iti elektibo a puesto, basta no adda eleksion, adda latta kadaraan a kumandidato, kas gagangay, ti basingkawel ti politika ket adda latta dagiti mapaay, ngem adda met dagiti mapagasatan.

Konsehal, representante, senador, mayor, ket iti Hawaii, gobernador ti kangatuan a saad elektibo. Ni dati a gobernador Benjamin Jerome Cayetano iti nakagun-oden dayta a saad idi 1994-2002.

Adu a kadaraan ti adda kadagiti nadumaduma a pagsaadan ita, mairaman iti gobierno, politika, edukasion, siensia, engineering, media, negosio, kpdy.

Paset ti artikulok a “QUO VADIS FILIPINOS” idi Oktubre 18, 2002, daytoy:
Kalpasan daytoy nga eleksion, kastoy:

Padasentayo nga ipasdek daytoy a pampanunot a mabalin a 15-40 a tawen manipud ita, possible nga adda mapataudtayo a sumaruno a gobernador a Filipino.

Ngata? Kadi?

Mano a tawen a tinubay ni Filipino ti maysa a gobernador? 1906 1946 (40 years) awan. 1954-1956 idi damo a sumrek ni Filipino iti politika ket nabotosan nga umuna a representante iti Teritorio iti Hawaii ni Atty. Peter Aduja. Ket ni ibagatayo a 1954-1994,(40 years met) ditan a namuli ti arapaap ni Filipino a mangtubay ti gobernador a Filipino Ket no sublian ti daladal wenno dana ti politika, adun dagiti nagbalin a kameng iti lehislatura kabayatan dayta. Ngem padasentayo a bukitkiten ti 1972 a nangrugian ni Apo Cayetano kalpasan a nalpasna ti abogasia(by self-help) iti US Mainland, nagsubli ditoy ket nagbalin nga aktibo iti UFCH kas legal adviser. Community involvement. UFCH ken OFCC ti masarsarita a kadakkelan a grupo Filipino.

Ita, mangkitatayo man iti maysa wenno 10 a kangrunaan a lallaki wenno babbai iti komunidad a naigamer met iti komunidad..Adda la ketdi maipudosantayo ditoy a nalaus iti panagayatna nga agserserbi iti komunidad. Saan met ngata a dakes no maysanto nga imigrante ti umuna a mabotosan kadagiti masanguanan iti nagbaetan iti 15-40 manipud 2006, ti sangagasut a tawen iti sentenario ti imigrasion a Filipino.

No sumarem no mano a tawen sa maysa manen a kadaraan ti gobernador: kalpasan ti 100 anniversary celebration, agbilangtayo iti 18-40 a tawen. Atiddog kunatayo, ngem saan kadi nga at-attiddog no mangrugitayo nga agbilang iti 1906?

Ambisioso a pattapatta politika ni Ka Amado:

Tawen 2016-2040 – Mabalin a mapasamakto ti kastoy:

* Sabali a gobernador a Filipino, ken, mabalin nga imigrante

* 7 up to 13 a Filipino a senador

* 15 up to 22 a Filipino iti House of Representatives

* 3 up to 5 Honolulu councilors

* a Filipino mayor uray ania nga isla iti man Big Island, Maui ken Kauai, Honolulu

* ad-adu a hues ken abogado

* Filipino a Chief of the Supreme Court

* Number One Ethnic group ti Filipino with a 220,000 to 300,000

Ania ti Pagibasaran?: imigrasion gapu ta adun dagiti maukagan a petision ti kameng ti pamilia, panagasawa iti bukod a puli wenno iti sabali a puli(intermarriage), umadu ti annak, umadu ti agbalin a sitisen, umadu ti agbalin a propesional, ken agiray iti negosio ken politika ken gobierno. Sumirsirib ni Filipino kalpasan ti sentenario. Apay? Mabalin a tapno litupanda wenno artapanda ti napalabas a pakasaritaan ni Filipino iti umuna a sangagasut a tawen ti panawen ti sakada ken plantasion.

Panaglupos. Panagdur-as iti propesion, identidad, kultura ken etniko. Daytoy ti makuna a silpo ti henerasion – baro a siglo


Ti etniko Filipino itan ti maikadua a kadakkelan ti bilang ti populasion iti Hawaii kas impasimudaag ti kaudian a sensus a naipablaak iti warnakan.

Filipinos in Hawaii US Census Population boom for Latinos and Filipinos in Hawaii
Hawaii is already known as a melting pot, but our diversity is expanding.
According to the U.S. Census, Hawaii's Latino population grew nearly 40-percent over ten years.

There were close to 130,000 Hispanics living across the state last year, up from nearly 88,000 in 2000.
Most of the Latino's that live in Hawaii are former military members.
Also, Filipinos surpassed Japanese as Hawaii's largest Asian group.
"Hawaii becomes a very attractive for many people outside the Philippines being one," said Noel Kent, an Ethnic Studies professor at the University of Hawaii. "If you look at the situation in the Philippines, the economic political instability, the movement that many Filipinos out of Philippines to seek greener economic pastures. This is part of a long pattern we see in the Philippines so its not surprising."

Ben Cayetano

Kas impablaak ti Star-Advertiser itay nabiit, impakdaaren ni dati a gobernador iti Hawaii Benjamin Cayetano ti panagkandidatona a para mayor iti siudad ti Honolulu itoy masungad nga eleksion.

Segun iti naangay a komperensiana, nadakamat: “Cayetano spoke of his desire to end the Honolulu rail project as the motivation for coming out of retirement to run for Honolulu’s top job.

“I believe that projects built by our city or state should be designed so they are consistent with our core values – our relationship to our environment, to each other and to the culture that binds us together as a people. The $5.3 billion rail project does not cut it,” said Cayetano. “This is not the legacy I want left to future generations. It is irresponsible for us to burden them with huge debt and a city whose beauty is scarred by a wall of concrete snaking along its waterfront, running over ancient burial sites. Our future generations deserve better.”

Mainaig iti panagkandidatona, adda dagiti plano ni Cayetano “to deal with the huge costs associated with upgrading and maintaining Honolulu’s sewer and water system”.
Segun ti naipablaak a damag, nainaganan dagiti sumaganad a mangbukel ti naporma nga advisory committee iti kampaniana kas kada dati a gabinete ti siudad ken administrador nga ipanguluan ni Sam Callejo.

Kaduana da Toy Arre, nagpaay iti administrasion ni nagmayor Frank Fasi, Ron Lim, kameng ti gabinete ni nagmayor Jeremy Harris, Rey Graulty, nagrepresentante idi 1982-1986, nagsenador idi 1992-1996. Nagpaay nga Insurance Commissioner idi 1997 -1999,iti administrasion ni Cayetano, nagpaay a hues Circuit Court babaen iti panangdutok met la ni Cayetano. Walter Heen, natenneb a public servant, nagpaay Federal and State judge, dati a U.S. Attorney, dati a Chairman of the Democratic Party of Hawaii, dati a kameng iti Office of Hawaiian Affairs ken iti Honolulu City Council. Charlyn Honda Masini, nabaknang ti padasna iti tay-ak ti media ken TV kas producer/editor.

Makasango ni Cayetano ti agdama a mayor Peter Carlisle ken naginterino a mayor Kirk Caldwell.

Pabor da Carlisle ken Caldwell iti rail transit idinto a kontraen ni Cayetano.
Awan pay ti nakaabakan ni Cayetano kadagiti puesto ken kampaniana iti politika idi timmapog idi nasapa a 70’s. Nagdiputado, nagsenador, iniggamanna ti kabilgan a Ways & Means Committee iti senado, nagteniente gobernador iti administrasionda ken ni John Waihee. Nalpasna ti walo a tawen a gobernador iti Hawaii kas ipalubos ti Hawaii State Constitution, 1994-2002. Isu ti umuna a Filipino a nagpaay iti kangatuan a saad iti turay. Anak ti maysa a sakada manipud iti Urdaneta, Pangasinan.

No mapagasatan ni Cayetano itoy a kandidaturana a para mayor iti Honolulu babaen ti panangitag-ay dagiti adda iti kampamientona ken ti botante a mangsuporta kenkuana, isunto ti umuna a Filipino a mayor daytoy a siudad.

Dagiti nagpaayen a mayor iti Hawaii iti nadumaduma a County, mairaman da Hon. Eduardo Malapit, Kauai, Hon. Lorraine Rodero Inouye, Big Island, Hon. Claro R. Capili, Sr. Maui, Acting Mayor.

Ditoy Hawaii, maangay ti eleksion primaria no Agosto 11, 2012; Nobiembre 6, 2012 ti eleksion heneral iti entero nga America.